Μίμης Παπαϊωάννου - Ο λάτρης της «στρογγυλής θεάς» Ο κορυφαίος των κορυφαίων!

Ο κορυφαίος Έλληνας ποδοσφαιριστής του 20ού αιώνα από τη Διεθνή Ομοσπονδία Ιστορίας και Στατιστικής του Ποδοσφαίρου (IFFHS). 

Ο Μίμης Παπαϊωάννου από τη Νέα Νικομήδεια Ημαθίας, γεννηθείς στης 23 Αυγούστου 1942 – (απεβίωσε στην Αθήνα, στης 15 Μαρτίου 2023) ήταν Έλληνας ποδοσφαιριστής και μετέπειτα προπονητής ποδοσφαίρου, ένας από τους μεγαλύτερους ποδοσφαιριστές που ανέδειξε το ελληνικό ποδόσφαιρο. 

Η IFFHS τον αναγνώρισε ως τον κορυφαίο Έλληνα ποδοσφαιριστή του 20ού αιώνα. Το 2003 ψηφίστηκε ως ο τρίτος καλύτερος Έλληνας ποδοσφαιριστής από την Ε.Π.Ο. για το εορτασμό των 50 χρόνων της ΟΥΕΦΑ. 

Η IFFHS τον επέλεξε επίσης στην καλύτερη 11άδα όλων των εποχών του ελληνικού ποδοσφαίρου το 2021.

Το ξεκίνημα της ζωής του Μίμη Παπαϊωάννου ήταν δύσκολο, αλλά θα μπορούσε σίγουρα να είναι και Ελληνικό δράμα που επίσης θα έκοβε πολλά εισιτήρια, ειδικά στα συνοικιακά σινεμά.

Η καθημερινότητα της οικογένειας του Κώστα Παπαϊωάννου και της γυναίκας του Ζωής δεν παρουσίαζε το παραμικρό ενδιαφέρον. Δεν υπήρχε δράση. Είχαν χωράφια, είχαν πρόβατα, δεν ήταν πλούσιοι, αλλά δεν πεινούσαν όπως η… μισή Ελλάδα εκείνα τα χρόνια.

Το χωριό τους, η Νέα Νικομήδεια στην Ημαθία, ήταν τόπος με προκομμένους κατοίκους. Όλοι έκαναν την ίδια δουλειά. Φρόντιζαν τη γη και τα ζωντανά.

Κι ο Μίμης μικρός, αυτή τη δουλειά έκανε. Πρόσεχε τα πρόβατα αλλά έτρεχε και πίσω από μια μπάλα. Ηθικός αυτουργός ο πατέρας του που ένα Πάσχα αντί για αυγό ή ένα παιχνίδι του χάρισε μια μπάλα..

Η καρδιά του χτυπούσε δυνατά για το τόπι. Μόνο για αυτό. Έβγαλε με το… ζόρι το Δημοτικό, αλλά το μυαλό του ήταν… ξυράφι. Ίσως για αυτό και η πρώτη δουλειά που έκανε ήταν κουρέας. Πήρε το ξυράφι κι άρχισε να… ξυρίζει τους συγχωριανούς του.

Ο μικρός Μίμης (αριστερά στην εικόνα) κουρέας

Πρώτη του ομάδα ήταν η «Νέα Γενεά», η ομάδα του χωριού του. Εκεί έκανε όνομα που ακούστηκε πάρα έξω. Η Βέροια τον πλησίασε. Πήγε με υποσχετική κι αυτό έπαιξε καθοριστικό ρόλο για τη μεταγραφή του.

Παίζοντας στο πρωτάθλημα Κεντροδυτικής Μακεδονίας έγινε γνωστός. Δεν έγραφαν, ακόμα, οι εφημερίδες για αυτόν, αλλά υπήρχε εγκυρότερη ενημέρωση, Οι διαιτητές που σφύριζαν τους αγώνες ήταν οι… σκάουτερ της εποχής. Εντόπιζαν ένα ταλέντο και έσκαγαν το μυστικό σε ένα φίλο τους παράγοντα ή προπονητή.

Στην προκειμένη περίπτωση το μυστικό το έμαθε πρώτος ο Τρύφωνας Τζανετής, ο προπονητής της ΑΕΚ που έστειλε τον παλαίμαχο άσο Κώστα Πούλη να τον δει σε κάποιους αγώνες και να σχηματίσει εικόνα, με αποτέλεσμα να δώσει το Οκ. στον προπονητή να τον φέρουν Αθήνα στην Α.Ε.Κ να τον δουν.

Έτσι αργότερα με κάθε μυστικότητα κατέβηκε στην Αθήνα για να δείξει την αξία του στις προπονήσεις της ΑΕΚ. Αποτέλεσμα το 1962 να πάρει μεταγραφή στην ΑΕΚ έναντι 140.000 δραχμών.

Από τον Δεκέμβριο του ’61 η ΑΕΚ προσπαθούσε να τον αποκτήσει. Το θέμα παρουσίαζε δυσκολίες όμως. Υπήρχαν δύο ομάδες, αυτή που είχε τα δικαιώματά του κι αυτή στην οποία αγωνιζόταν. Την τελευταία μέρα των μεταγραφών - κυριολεκτικά –  στις 31 Ιουλίου ο Κλεάνθης Μαρόπουλος δίνει 80.000 δρχ στη Βέροια και άλλες 100.000 στη «Νέα Γενιά» και κλείνει τη συμφωνία. Επιπλέον η Βέροια πήρε τις εισπράξεις από δύο φιλικά ματς με την Ένωση.

Αφοσιώθηκε με ζήλο στο ποδόσφαιρο, έφθασε ψηλά, τόσο ψηλά που η Παγκόσμια Ομοσπονδία Ιστορίας και Στατιστικής του ποδοσφαίρου ψήφισε αυτόν για κορυφαίο Έλληνα στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα.

Με την ΑΕΚ αγωνίστηκε επί 17 συνεχείς περιόδους και μαζί της γνώρισε μεγάλες διακρίσεις. Κατέκτησε πέντε πρωταθλήματα Α΄ Εθνικής (1963, 1968, 1971, 1978, 1979) και τρία κύπελλα Ελλάδας (1964, 1966, 1978). Επίσης, αναδείχθηκε δύο φορές πρώτος σκόρερ (1964, 1966) και ήταν βασικός συντελεστής σε δύο εντυπωσιακές πορείες της ομάδας στα ευρωπαϊκά κύπελλα, το 1968-69 στο Κύπελλο Πρωταθλητριών και το 1976-77 στο Κύπελλο ΟΥΕΦΑ.

Ο Παπαϊωάννου αγωνιζόταν στην αριστερή πτέρυγα της επίθεσης, πάντα με το νούμερο 10. Με τον ερχομό του Μαύρου το 1976, οπισθοχώρησε σε θέση, περισσότερο ως επιθετικός μέσος, κάτι που συχνά συνέβαινε και στην εθνική ομάδα. Είχε μεγάλη ευχέρεια στο σκοράρισμα, συνήθως με το αριστερό πόδι, διακρινόμενος για τις σωστές τοποθετήσεις του στην περιοχή. Παρά το χαμηλό του ύψος, σημείωνε γκολ και με κεφαλιές χάρη στην αλτικότητά του. Διετέλεσε επί σειρά ετών αρχηγός της ΑΕΚ και της εθνικής ομάδας, ενώ το ήθος του παραμένει αξιομνημόνευτο.

Δημιουργός και απίστευτος στον αέρα

Αν και ξεκίνησε ως παρτενέρ του Κώστα Νεστορίδη στην επίθεση και συνέχισε την καριέρα του ως επιθετικός, ο αριστεροπόδαρος Μίμη Παπαϊωάννου είχε όλα τα τεχνικά χαρακτηριστικά που του επέτρεπαν να ξεχωρίζει και στο δημιουργικό παιχνίδι, πέρα από το να είναι εκτελεστής.

Παρά το ότι ήταν μόλις 1,70, ο Παπαϊωάννου έγραψε ιστορία με τα εντυπωσιακά γκολ από κεφαλιές, «προϊόν» του εντυπωσιακού επιτόπιου άλματος που διέθετε. Από τα γκολ του στην Α΄ Εθνική, τα 49 προήλθαν από κεφαλιές, ενώ με τον ίδιο τρόπο πέτυχε και το ιστορικό γκολ με την Κουίνς Παρκ Ρέιντζερς στη ρεβάνς των προημιτελικών του Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ 1977, σκοράροντας με ασύλληπτη κεφαλιά (με τη γνωστή ικανότητά του να στέκεται στον αέρα) το τρίτο γκολ που οδήγησε την αναμέτρηση στην παράταση και στη συνέχεια στα πέναλτι, όπου προκρίθηκε η ΑΕΚ.

Το 1964 ήταν μια σημαντική χρονιά στην καριέρα του: η ΑΕΚ δέχθηκε πρόταση, μέσω του Ραϊμούντο Σαπόρτα, από τη Ρεάλ Μαδρίτης ύψους 4.000.000 δραχμών, αλλά ο αθηναϊκός σύλλογος την απέρριψε. 

Ήταν και πεισματάρης. 

Όσες φορές, οι παράγοντες, δεν υλοποιούσαν τις υποσχέσεις τους… πατούσε πόδι! Σε μια από αυτές κόντεψε να σταματήσει το ποδόσφαιρο και να γίνει τραγουδιστής ακολουθώντας τον Στέλιο Καζαντζίδη. Ευτυχώς που τον… έχασε το τραγούδι κι έμεινε στο ποδόσφαιρο.

Έμεινε όμως η φωνή του που κι αυτή θα ακούγεται σε κάθε ματς στο νέο γήπεδο της ομάδας του. Το 1971 ηχογράφησε τον Ύμνο της ΑΕΚ σε στίχους του Χρήστου Κολοκοτρώνη και μουσική του Στέλιου Καζαντζίδη.

Ο Ύμνος της Α.Ε.Κ

Κι αν στη σύντομη καριέρα του στα νυχτερινά κέντρα και στις τουρνέ στη Γερμανία τραγουδούσε τους καημούς του απλού κόσμου, στο γήπεδο του άρεσαν τα… μαρς. Ήταν ο οδηγός της ΑΕΚ στις μεγάλες επιτυχίες που ακολούθησαν στην Ελλάδα και στην Ευρώπη.

Ξεχώρισε και για το ήθος του. 

Δεν αποβλήθηκε ποτέ στα 17 χρόνια της καριέρας του. Έβλεπε τον αντίπαλο ως φίλο, ως «εργαλείο» στη δουλειά του κι όχι ως εχθρό. Το μεγαλείο του έδειξε όταν πήγε ο Μίμης Δομάζος στην ΑΕΚ, το άλλο «ιερό τέρας». Όχι μόνο ενθάρρυνε τον Λουκά Μπάρλο στην απόκτηση του, αλλά του έδωσε και τη φανέλα με το ν.10!

Το ποδόσφαιρο έγινε η ζωή του που αργότερα μοιράστηκε με τη γυναίκα του Μαρία και τις κόρες του, τη Ζωή και την Αγγελική.

Την «στρογγυλή θεά» όμως δεν την αποχωρίστηκε.  

Το 1979 σταμάτησε να αγωνίζεται στην Ελλάδα έπειτα από 480 αγώνες πρωταθλήματος. Πέτυχε 234 γκολ, ρεκόρ για την εποχή που κατέρριψε ο συμπαίκτης του Θωμάς Μαύρος 11 χρόνια αργότερα. Μέχρι σήμερα κατέχει την έκτη θέση σε συμμετοχές και την τρίτη θέση στους σκόρερ στην Α΄ Εθνική. 

Είναι δε στην πρώτη θέση στους σκόρερ με την ίδια ομάδα!

Έπαιξε μπάλα στον Παγκύπριο κι αργότερα εργάστηκε ως προπονητής.

Μετά το τέλος της αγωνιστικής του καριέρας επεδίωξε να εργαστεί ως προπονητής ξεκινώντας από τον Παγκύπριο Νέας Υόρκης.

Αυτή τη φορά δεν είχε κανένα λόγο να φοβάται μια ακόμα μεγαλύτερη πόλη, όπως η Νέα Υόρκη.

Τη χρονιά εκείνη μετέβη στις ΗΠΑ, όπου αγωνίστηκε για μια περίοδο στον Παγκύπριο Νέας Υόρκης ως παίκτης-προπονητής και κατάφερε να κατακτήσει το νταμπλ στο τοπικό πρωτάθλημα και κύπελλο. Αν και πλησίαζε τα 40 προσέλκυσε το ενδιαφέρον της κορυφαίας επαγγελματικής λίγκας των ΗΠΑ, της NASL, αλλά πλέον είχε αποφασίσει να σταματήσει.

Ως προπονητής εργάστηκε και σε διάφορους συλλόγους όπως στον Α.Ο. Κέρκυρα (1986-87), στον Εδεσσαϊκό (1987-88), στην Α.Ε. Κως (1989-90), στον Εύγερο Φαρακλάτων Κεφαλονιάς, στον Πανναυπλιακό κ.ά.

Στην εθνική ομάδα.

Στην εθνική Ελλάδας αγωνίστηκε από το 1963 έως το 1978, σημειώνοντας ρεκόρ συμμετοχών (61) και τερμάτων (21) για την εποχή εκείνη. Σήμερα, κατέχει την πέμπτη θέση στον πίνακα των σκόρερ όλων των εποχών με την εθνική ομάδα.

Υπήρξε συνεργάτης του Αλκέτα Παναγούλια στον πάγκο της Εθνικής Ελλάδας στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1994 στις ΗΠΑ.

Το 2000 αναδείχθηκε ως ο κορυφαίος Έλληνας ποδοσφαιριστής του 20ού αιώνα από τη Διεθνή Ομοσπονδία Ιστορίας και Στατιστικής του Ποδοσφαίρου (IFFHS). 

Η ΑΕΚ τον είχε τιμήσει, με αφορμή αυτή την εκλογή του, με τη διοργάνωση ενός αγώνα Παλαιμάχων στη Νέα Φιλαδέλφεια με αντίπαλο την ομάδα των Γερμανών επιλέκτων.

Στις 11 Οκτωβρίου 2000 δόθηκε φιλικός αγώνας προς τιμήν του μεταξύ των ομάδων παλαιμάχων της ΑΕΚ και Γερμανίας.

Τίτλοι - Διακρίσεις

******************************

Εθνική Ενόπλων

Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου Ενόπλων (2): 1962, 1963

ΑΕΚ

Πρωτάθλημα Α΄ Εθνικής (5): 1962-63, 1967-68, 1970-71, 1977-78, 1978-79.

Κύπελλο Ελλάδος (3): 1964, 1966, 1978.

Παγκύπριος Νέας Υόρκης

Πρωτάθλημα Cosmopolitan Soccer League: 1980

Κύπελλο National Challenge Cup: 1980

Ατομικές:

Πρώτος σκόρερ (2): 1963-64, 1965-66.

Καλύτερος Έλληνας ποδοσφαιριστής του 20ού αιώνα.

Απεβίωσε στις 15 Μαρτίου 2023 σε ηλικία 80 ετών, συνεπεία σοβαρών και μακροχρόνιων προβλήματων υγείας.